Op donderdag 7 oktober 1999 zijn we om 14:45 uur van Schiphol opgestegen voor een vlucht van
5 uur naar Luxor.
Op de foto zie je de dag/nacht grens boven de Middelandse zee. |
 |
In Luxor gaan we aan boord van het Nijl-cruiseschip "De African Queen". Een tamelijk
oude boot waar we een kleine boven-hut krijgen. |
 |
Op vrijdag worden we om 7:30 gewekt. We gaan eerst naar de tempel van Karnak. Dit is de grootste en
belangrijkste tempel van het oude Egypte. Ik vindt de tempel tamelijk onoverzichtelijk. Dat komt doordat de
verschillende Farao's er steeds maar stukjes bij en tussen bleven bouwen. Op de plattgrond zie je hoe groot het complex is. |
 |
De laan met ramsfinxen van Ramses II geeft toegang tot de tempel. De ram is het heilige dier van de
god Amon, aan wie de tempel gewijd is. De ram creëerde de mens.
|
 |
Dit is de tempel van Seti II op de grote voorhof. Het is een driedelige boot-tempel voor (v.l.n.r.):
Amon vader der farao's, zijn vrouw Moet en hun zoon Chons. De drie-eenheid van Thebe. (Thebe heet tegenwoordig Luxor)
Onze gids Achmed (in het blauw) leidt ons bij alle excursies over het hele tempel-terrein en verteld over de geschiedenis van over
alles wat we zien. Na elke rondleiding krijgen we een tijdje "vrije tijd" voor foto's. |
 |
Zo'n grote dwars-muur heet pyloon en is om te imponeren en geeft ruimte om de triomf-verhalen van de
farao in reliëfs op te kunnen tekenen. Ervoor een glooiing van modderstenen, dit is een restant van de
berg modderstenen die is gebruikt als 'steiger' bij de bouw van de pyloon. |
 |
De grootste zuil van Egypte, de zuil van Taharka. Vroeger stonden er meer. Bovenop de
bloem-kapiteel passen 100 man. |
 |
Een rij scheef staande ramsfinxen. Een Ethiopische farao heeft ze opzij geschoven om ruimte op de voorhof te
creëren. De farao (Ramses II) staat onder de beschermende kop van de ram. |
 |
Een kolosbeeld van Ramses II met zijn favoriete vrouw Nefertari voor hem. |
 |
De processieweg.
Elke pilaar beeldt altijd een bundel papyrus uit, met boven aan de papyrusbloem: open of dicht, kelk of knop kapiteel. |
 |
De pilaren steunden vroeger een kompleet plafond. Alleen wat dwarsbalken zijn nu over.
Hier zie je zo'n dwarsbalk met de originele kleuren. |
 |
De grootste obelisk ooit is van Hatsjepsut. Zij was de eerste vrouwelijke farao, zij regeerde 22 jaar lang.
Je ziet duidelijk kleurverschil tussen de top en het deel dat Thutmoses III heeft ommuurd. Haar troonopvolger Thutmoses
deed dat uit wraak omdat Hatsjepsut hem tot aan haar dood niet liet regeren, ook al had hij hier al 18 jaar recht op. |
 |
Het allerheiligste met de offertafel. Op de offertafel stond een boot met een gouden beeld van Amon.
Vanuit het allerheiligste kun je altijd tot aan de ingang van de tempel kijken. |
 |
De heilige scarabee.
De mooie bol mest waaruit de jonge mestkevers kropen was voor de egyptenaren het symbool voor de kringloop van
het leven: teken van onsterfelijkheid. |
 |
Elke muur is bewerkt met reliëfs. Hier een voorbeeld met hiërogliefen in scherpe diepte-reliëfs:
de tekening is hierbij uitgehakt. |
 |
Dit zijn koningsbeelden van Thutmoses III; levend, dood en 3 maal zittend.
Een levende farao wordt uitgebeeld met hangende armen die het koninklijk zegel vasthouden, een rechte valse baard en de
benen alsof de farao met het linker been een stap voorwaarts zet en gekleed in een korte rok.
Een dode farao wordt uitgebeeld met gekruiste armen die de waardigheidstekens van opper en neder egypte vasthouden,
een gekrulde valse baard, gesloten benen en gekleed als een mummie. |
 |
Om 11:00 uur gaan we verder naar de tempel van Luxor. Deze tempel is ter ere van de goddelijke drie-eenheid:
Amon (lokale god van Thebe), zijn vrouw Moet (moeder der natuur)
en zijn zoon Chons (maangod). Je ziet hier de eerste pyloon met ervoor 2 (vroeger 6) Ramses II beelden en zijn obelisk.
De bavianen onder de obelisk begroeten de zonsopgang.
Ook rechts heeft een obelisk gestaan, deze is echter naar de Place de la Concorde in Parijs verhuisd.
|
 |
Beelden van Ramses II met beschadigd hoofd voorzien van een glimmende kroon aan hun voeten. Ze staan
tussen zuilen met knop-kapitelen. |
 |
Om een indruk van de afmetingen te geven sta ik hier naast zo'n beschadigd hoofd. |
 |
Een amatisten beeld van een jong koninklijk paar. Waarschijnlijk Thutanchamon en zijn vrouw. |
 |
Onbeschreven papyrusbundel zuilen met geribde knopkapitelen op de zuilenhof. |
 |
Hier een uitzicht op de west-oever van Thebe. Dit is de oever waar de zon onder gaat, dus de oever van de
wereld der doden. Daarom liggen alle tombes op die oever.
Je ziet hier de smalle strook groen en zodra het land
omhoog gaat: woestijn. |
 |
Op zaterdag worden we nog vroeger gewekt: 06:00 uur. We moeten dan ook naar de vallei der koningen en de
vallei der koninginnen. De vallei ligt in de woestijn en daar wordt het 's middags veel te heet om rond te lopen.
Luxor heeft slechts 1 brug, 20 min buiten de stad, waar we met de bus overheen moeten. We gaan eerst naar de vallei
der koningen. Op deze foto zie je waarom de Egyptenaren juist deze vallei uitkozen voor hun graftombes: de bergpiek
heeft het model van een piramide! In hun beleving, ligt de hele vallei dus onder de bescherming van een piramide. |
 |
We gaan eerst naar de tombe van Thutmoses III. Dit was de eerste tombe in de vallei en ligt dus het verste.
Eerst een hoge trap op en dan in de tombe een lange, lage gang door naar de grafkamer. In de tombe is het
ongelofelijk heet! Hier zie je de eenvoudige stijl van de tekeningen in deze tombe. In de bovenste boot staan allerlei goden:
ramsgod (= Amon), valkgod (= Horus). In de onderste boot wordt de scarabee aanbeden. Er zijn ook bavianen en cobra's voor
wijsheid en bescherming |
 |
Op deze tekening zie je hoe de sarcofaag van de farao afdaalt van het land der levenden naar het land der doden.
Hij wordt begeleid door Anoebis, de jakhalsgod der doden.
De Egyptenaren kozen de jakhals als god van de doden, omdat de jakhals het enige wilde dier was dat nog van een mummie at. |
 |
Dit is de rood-granieten sarcofaag van Thutmoses III. |
 |
Daarna zijn we naar de tombe van Ramses VI gegaan. Hier zie je 2 vliegende gieren op het plafond
staan. Je ziet gelijk het contrast in techniek met de vorige tombe. De gier is het teken van neder-Egypte.
Noord Egypte wordt neder-Egypte genoemd, omdat het land daar ook echt lager ligt dan zuid-(=upper) Egypte. |
 |
De grafkamer is geheel versierd. Hier een foto van de zijwand. |
 |
Na de vallei der koningen eerst een bezoek aan een albast-fabriek. De bedoeling is natuurlijk dat we wat
kopen. We krijgen eerst een demonstratie hoe ze handmatig van een klomp albast een doorschijnende vaas maken. Ik heb
hier een ei van lapis-lazuli gekocht voor mijn verzameling. Het diep-blauwe lapis-lazuli is heel erg verbonden met de
Egyptische cultuur: alle sieraden werden er mee ingelegd. |
 |
Na de albast-fabriek zijn we naar de vallei der koninginnen gegaan. Uiteraard is de tombe van
Hatsjepsoet hier de belangrijkste. Deze imposante tempel is gedeeltelijk gebouwd en gedeeltelijk uitgehakt
uit de rotsen. Overal staan standbeelden van Hatsjepsoet, uitgebeeld als man, omdat ze anders geen farao kon zijn. |
 |
Pilaren met het hoofd van Hathor, de koegodin van liefde, muziek, vruchtbaarheid en alles wat mooi is. |
 |
Dit is een gekleurde reliëf in de Anoebis kapel. Je ziet een grote offertafel voor Anoebis met koeien, vazen met
parfum, bier en wijn. Ook papyrusstengels, de moerasplant van het noorden en lotusbloemen, de waterlelie van het zuiden
worden geofferd. Het geheel wordt bewaakt door cobra's (de bovenrand).
|
 |
Na de koninginnevallei stoppen we nog even bij de memnon kolossen van Amenhotep III. Deze beelden zijn
de enige overblijfselen van een (zeer grote) dodentempel.
's middags varen we eindelijk de Nijl op. Daarom zitten we op een cruise-schip. |
 |
's Nachts zijn we door de sluis van Esna gevaren: een dam met 120 sluisdeuren er in. Zondags gaan we direct
na het ontbijt naar de tempel van Chnum in Esna. De tempel licht in een opgravings-put midden in het dorp.
Slechts een deel is te bezichtigen, de rest van de tempel licht nog onder de huidige huizen. |
 |
Dit is een van de panelen aan de voorkant van de tempel. Het is een heel diep reliëf waarop de farao
gezegend wordt door Thot de ibis (wijsheid en schrijfkunst), Horus de valk (koningsschap) en Bast de kat (liefde,
dans, muziek). Duidelijk is de vloeistof (parfum) te zien waarmee hij gezegend wordt. |
 |
Hier zie je de rijk versierde en gekleurde bloem kapitelen van de pilaren. Het hele plafond zag er ooit
ook zo mooi uit, maar is zwart geworden doordat de vrijwel geheel met slib volgelopen tempel als huis en opslagruimte gebruikt is.
Het plafond was in die tijd dus veel dichterbij. |
 |
Om 09:00 uur varen we verder naar Edfu. Hier een foto van de groene akkers, en het plaatselijke vervoer: de ezel. |
 |
In Edfu gaan we per Kalesj (mager paard en versleten koets)
naar de Horus tempel. Op deze plattegrond zie je de structuur van de tempel. |
 |
De Horus tempel, een hele mooie tempel met fraaie beelden van de valk-god. We staan hier voor de voorste
pyloon. Links en rechts staan grote reliëfs waarin de farao alle vijanden van Egypte in bedwang houdt, bijgestaan door een
leeuw. De gleuven links en recht zijn bedoeld om vlaggemasten in te kunnen zetten, die bovenaan via de gaten in de muur
vastgemaakt kunnen worden. |
 |
Hier kun je zien hoe groot die gleuven, en dus de vlaggemasten, zijn. De goden houden de vlaggen
zogenaamd vast. |
 |
In de voorhal bij de ingang van de tempel zelf, staat deze grote, groen-granieten valk. De valk heeft de
dubbele kroon van opper en neder Egypte op zijn kop. |
 |
In een van de achterste kapellen staat deze boot. In deze boot werd tijdens feestelijkheden
een gouden beeld van Horus door de stad gedragen.
's middags weer varen over de Nijl. |
 |
Op maandag worden we weer om 06:00 uur gewekt voor een drukke, lange dag. We gaan eerst naar de dubbel-tempel
van Kom-Ombo. Deze tempel is uniek omdat hij gewijd is aan 2 goden. Daarom is hij geheel dubbel uitgevoerd: rechts voor
Sobek de krokodillengod, links voor Horus, de valkgod. Deze tempel werd ook als ziekenhuis gebruikt. |
 |
Hier zie je een op-reliëf met de kroning van de farao. De farao wordt door de godinnen van opper en neder Egypte
gekroond met de dubbele kroon, terwijl Sobek en Isis toekijken. Sobek, de watergod met het krokodillenhoofd is gekroond met
de complexe kroon. In de kroon zijn de volgende elementen
verwerkt: De veer der gerechtigheid, De koe-horens waarin de zonneschijf geklemd zit, de ram-horens en de kobra. |
 |
Omdat de tempel gewijd was aan de krokodillengod zijn hier mummies van krokodillen gevonden. Op de foto
zie je een glazen kist met enkele originele mummies van krokodillen. |
 |
Nogmaals een op-reliëf van de kroning met de dubbele kroon, nu goedkeurend bekeken door Hores, de valk-god.
Bedenk dat een op-reliëf veel meer werk is dan een diepte-reliëf, omdat alles om het figuur heen weggehakt moet worden!
|
 |
De rest van de ochtend zijn we doorgevaren naar Aswan. In Aswan zijn we eerst naar de hoge dam gegaan.
Achter deze dam ligt een meer waar Nederland 4 keer in kan! Heel Egypte wordt door de electriciteitscentrale die hier ligt van
electra voorzien. Een woud van electriciteitsmasten vertrekt hiervandaan naar alle uithoeken van Egypte. |
 |
Daarna gaan we met een bootje naar de Filae tempel, gewijd aan Isis. Deze tempel stond eerst op een ander
eilandje dat echter door de Aswan-dam onder water is komen te liggen. De tempel is verplaatst naar een kleiner eiland
en is hierdoor met een lichte knik weer opgebouwd. Dit is dus een tempel waarbij je niet vanuit het allerheiligste naar de
ingang kan kijken. |
 |
Tijdens de verplaatsing van de tempel zijn veel delen van de constructie nieuw bijgemaakt. Dit soort
reconstructies wordt absoluut niet verbloemd: nieuwe delen zijn recht en onbewerkt. Op deze foto zie je hoe de originele
pilaren er uit zagen: versierd met Hathor. |
 |
Dit is de tempel van horus de wreker, gezien vanaf het water. Deze tempel ligt naast de Philae tempel op het
eiland. |
 |
We bezoeken vervolgens een papyrus fabriek. Ze maken hier echte kunstwerken op papyrus! Van te voren dacht
ik niet dat het iets bijzonders was, maar nu vindt ik het echt heel mooi. |
 |
Als laatste nog een bezoek aan de granietgroeve waarin de onafgewerkte obelisk van Hatsjepsoet ligt.
Aan de top zie je de scheur waardoor men het werk niet af kon maken. |
 |
's avonds vliegen we van Aswan naar Caïro. Om 2:30 liggen we eindelijk in ons bed in het hotel. Op de foto
zie je het uitzicht vanaf onze kamer. |
 |
Dinsdag: naar de piramiden!
De piramide van Cheops is de grootste. |
 |
En als je je dan omdraait, zie je dat de grote stad Caïro wel heel dichtbij is. In Caïro wonen overigens
bijna net zo veel mensen als in Nederland!. |
 |
Vanaf het piramide-plateau heb je een overzicht over de 3 grote piramides. |
 |
En dan natuurlijk naar de Sfinx. |
 |
Via de Chefren vallei tempel kun je dichter bij de Sfinx komen voor een beter beeld. |
 |
's middags gaan we naar Memphis, de eerste hoofdstad van Egypte. Veel is er niet van over omdat men
toen nog niet in stenen huizen woonde. Alleen een aantal (grote) beelden. Dit is een beeld van Ramses II. |
 |
Ramses II was bang dat een andere farao zijn beeld zou gebruiken door de naam van Ramses II in de cartouches
te vervangen door zijn eigen naam. Dus heeft Ramses II overal cartouches met zijn naam in het beeld laten maken.
Wie zal dit spelletje vuistje-drukken winnen? |
 |
Dit is een albasten Sfinx. |
 |
Daarna gaan we naar de mastaba (=graftombe) van Mere Ruka, een hofceremoniemeester. Hierin
zijn prachtige reliëfs te bewonderen. Op deze foto zie je hoe een krokodil het jong van een nijlpaard op eet. Het voorste
nijlpaard (naast de foto) eet weer een krokodil op. |
 |
De trappiramide van Djoser bij Sakkara is ook een must als je hier bent.
Dit is waarschijnlijk het eerste stenen bouwwerk op aarde. De architect Imhotep is de grondlegger voor alle piramides.
Imhotep was ook arts en werd later als god der geneeskunde vereerd. De trappiramide bestaat uit 6 mastaba's die op elkaar
zijn gebouwd. |
 |
De woensdagochtend hebben we aan het museum van Caïro besteed. Uiteraard zijn de schatten
van Toetanchamon adembenemend.
's middags zijn we naar de moskee van Mohammed Ali geweest, de grondlegger van het moderne egypte.
(sorrie, geen foto's) En toen naar een bazaar: drukke kronkelstraatjes. |
 |
Donderdag, om 02:00 gaat de wekker al! We moeten 6 uur met een busje door de woestijn rijden naar
het vliegveld van Hurghada. Omdat het nacht is, valt er helaas niets van die woestijn te zien. In Hurghada
is het wachten op de vlucht naar Nederland. |
 |